جهان تازه استقلال‌یافته‌ی کودکان: جستاری در انسان‌شناسی ادبیات کودک

author

  • شهرام پرستش دانشگاه تهران
Abstract:

تمایز مهم­ترین مؤلفه­ی مدرنیته است که بزرگان علوم اجتماعی از امیل دورکیم گرفته تا پییر بوردیو بر آن تأکید کرده­اند. بر مبنای این رویکردهای نظری می­توان جهان کودکان را با توجه به تأخر تکوین عینی و ذهنی آن به منزله­ی یک میدان اجتماعی متمایز به­ شمار آورد. بر این اساس میدان کودکی سرزمین تازه استقلال یافته­ای است که متأسفانه میدان­های اجتماعی دیگر، به ویژه سرزمین بزرگ­سالی به قلمرو آن تعرض می‌کنند و می­کوشند آن را تحت الحمایه­ی خود قرار دهند. برای ممانعت از این واقعه باید نسبت به قانون اساسی سرزمین کودکی و قواعد عملکرد این میدان آگاهی یافت. انسان­شناسی کودکی یکی از مهم­ترین رشته­هایی است که می­تواند به شناخت این قواعد راهنما یاری دهد تا در پرتو آن­ها منطق متفاوت کنش کودکان بهتر دریافت شود. شاید مهم­ترین قاعده­ی این سرزمین، تمایزنایافتگی آن باشد به گونه­ای که جلوه­هایش را در تمایزنایافتگی جنسیتی، طبقاتی، قومیتی، ملیتی و حتی زیبایی­شناختی می­توان مشاهده کرد. همه­ی این تمایزات در یک کلام، حاصل اجتماعی شدن کودکان است که با سرپرستی بزرگ­سالان و آموزه­های آن­ها تحقق می­یابد و گرنه در بازی آزادانه­ی کودکان با هم، نشانی از این تمایزات دیده نمی­شود. ادبیات کودک یکی از شاه­راه­های مهم اجتماعی کردن کودکان به شمار می­رود که متأسفانه به­دلیل بی­خبری نویسندگان بزرگسال از قواعد عمل در جهان کودکی، به ابزار نرم سرکوب کودکان تبدیل شده است. در این جستار می­کوشیم برای نمونه چند متن برگزیده از ادبیات کودک مانند جوجه اردک زشت، اثر هانس کریستین آندرسن و ماهی سیاه کوچولو، اثر صمد بهرنگی را تحلیل نماییم تا زیرساخت تمایزگرایانه آن­ها آشکار گردد. این تمایزات به هر روی ریشه در ایدئولوژی روشنگری و مدرنیته دارد. نتیجه این است که کودکان این تمایزات را به شکل دیگری درمی­یابند و قرائت آن­ها از داستان­های کودکان متفاوت از نویسندگان این آثار است و حتی ترجیح زیبایی­شناختی آن­ها با اولویت نمایندگان ادبیات کودک هم­خوانی ندارد.    

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

جهان تازه استقلال¬یافته¬ی کودکان: جستاری در انسان شناسی ادبیات کودک

the newly independent world of children: a study of the anthropology of children’s literature     dr. s. parastesh university of tehran [email protected]   abstract distinction as the most important component of modernity has been emphasized by a wide range of scholars from emil durkheim to pierre bourdieu. from a theoretical perspective the children’s world is one of the dist...

full text

جهان تازه استقلال یافته ی کودکان: جستاری در انسان شناسی ادبیات کودک

تمایز مهم­ترین مؤلفه­ی مدرنیته است که بزرگان علوم اجتماعی از امیل دورکیم گرفته تا پییر بوردیو بر آن تأکید کرده­اند. بر مبنای این رویکردهای نظری می­توان جهان کودکان را با توجه به تأخر تکوین عینی و ذهنی آن به منزله­ی یک میدان اجتماعی متمایز به­ شمار آورد. بر این اساس میدان کودکی سرزمین تازه استقلال یافته­ای است که متأسفانه میدان­های اجتماعی دیگر، به ویژه سرزمین بزرگ­سالی به قلمرو آن تعرض می کنند ...

full text

جستاری در ادبیات فارسی و اروپایی

در این نوشته تفاوت ها و مشترکات بین ادبیات فارسی و اروپایی (بویژه شعر) به صورت اجمالی بررسی خواهد شد. بی تردید هر کدام از وجوه این بررسی ، نیاز به ذکر شواهد و امثال دارد تا سنجشی مستدل ، مستند و قابل قبول باشد. اما با توجه به متنوع بودن زمینه های این مقایسه ، در صورت بیان شواهد، این نوشته از حد خود درخواهد گذشت و ای بسا نیاز به تدوین کتابی باشد. از این روی و بنابر ضرورت پرهیز از تطویل (سخن آگنی...

full text

جستاری بر اندیشۀ دادرسی اساسی در جهان

اندیشۀ نظارت بر مطابقت قوانین عادی با قانون اساسی، برگرفته از ضرورت‌هایی است که ریشه در دو اصل مهم «وجود سلسله‌مراتب میان هنجارهای حقوقی»و «برتری قانون اساسی بر سایر قوانین و مقررات» دارند. قانون اساسی به‌عنوان قانون برتر از لحاظ جایگاه حقوقی در رأس هرم هنجارهای حقوقی قرار دارد و از‌همین‌رو نیازمند سازماندهی و انتظام خاصی است که به‌مثابه ضمانت اجرایی برای تحقق مفاد اصلی این سند قانونی عمل می‌‌ک...

full text

فین‌تک؛ جستاری در سطح جهان و ایران

به دنبال تحولاتی که با گسترش استفاده از اینترنت به وجود آمد، از یک سو بانک‌ها و مؤسسات مالی سنتی دریافتند چاره‌ای جز پذیرش روند گذار ندارند، از سویی دیگر بحران مالی سال 2008 نیز باعث نمایان شدن ناکار آمدی نظام بانکداری و سرمایه‌گذاری سنتی شد. به این ترتیب فرصت مناسبی برای استارتاپ‌ها و فعالان حوزه فناوری فراهم گردید تا وارد حوزه مالی شوند. در سال‌های اخیر نیز، فین‌تک یا فناوری مالی به پرطرفدارت...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 1  issue 1

pages  31- 54

publication date 2012-10-06

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023